PSİKOLOG, PSİKOTERAPİST, PSİKİYATRİST KİMDİR, SEÇERKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Son yıllarda sıkça karşılaşılan bir sorun var. O da “ Bir desteğe ihtiyacım var ama hangi psikolog bana iyi gelir?” Psikolog seçimi bu bir türlü karar verilemeyen bir durumdur. Bu kavram karmaşası içinde bocalama başlar. Neden terapiste gitmek isteriz? Psikoterapi ne işe yarar? “Bireysel terapi mi almalıyım?” “Eşimle giderek çift terapisi mi almalıyım?” bu sorular içerisinde yanıt bulmaya çalışırız.
İnsan olmanın gereği, ruhsal pek çok süreçten geçeriz. Bu süreçlerden geçerken, bir sorunun kişiyi etkileme düzeyi, herkese göre değişir. Örneğin; dışarıdan bakıldığında takıntılı denebilecek biri bunlarla barışık bir şekilde yaşarken, diğeri için kabus halini alabilir. Fobiler, artık gündelik yaşamda sıradan bir deyim haline gelen panik atak, depresyon, anksiyete ( kaygı), özgüven problemleri çok yorucu bir boğuşmaya döner. “Kendi başıma halledebilirim” derken daha çok zor durumda kaldığımızı hissederiz. Çoğunlukla, birey “ ben kendi başıma halledebilirim, benim baş edemediğimi bir başkası nasıl çözer?” düşüncesiyle destek almayı erteler. Ancak bu erteleme, baş etme becerisini daha da zayıflatmaktan başka bir işe yaramaz. Buna karar verildiğinde de kime, nasıl, ne zaman gitmek gerektiği konusunda sorular başlar. Yetkinlik ise en önemli konulardan biridir. Bu konuya şöyle açıklama getirmeye çalışalım:
Ruh sağlığı konusunda uzmanlaşmış kişiler, psikiyatristler, psikoterapistler ve psikologlardır. Psikiyatristler aldıkları tıp eğitimi nedeniyle konuyla ilgili ilaç yazma yetkisine sahip tek yetkili uzmanlardır.
Psikolog, üniversitelerin dört yıllık psikoloji bölümlerinden mezun olan kişilerdir. Klinik Psikolog, dört yıllık psikoloji eğitiminin yanı sıra, artı iki yıl daha lisansüstü eğitim yapan bir uzmandır.
Psikoterapist ise lisans eğitiminin yanı sıra, en az 2 yıl olmak üzere ( 3 ya da 4 yıl süren) belli yöntemler ya da yaklaşımlar, kuramlar konusunda bilgi ve beceri kazanmış olan uzmandır. Bireysel terapi, çift terapisi, cinsel terapi gibi konularda ek eğitimleri tamamlayarak çalışmalarını sürdürür.
Aile Danışmanlığı, psikolog, sosyolog, sosyal hizmet uzmanı, hemşirelik eğitimlerini almış olan kişilere, 460 saatlik ilgili kurumlarca ek bir eğitimle verilen unvandır.
Psikoterapinin Faydaları:
Psikoterapi, baş edilemeyen sorunlarla baş etme becerilerini kazanmaya yarayan, konuşarak, fark ederek ve yerine yeni davranışlar koyarak işleyen bir süreçtir. Çağımızın sıkça konuşulan sorunlarından, depresyon, panik atak, evlilik problemleri, evlilikte iletişim problemleri, kaygı, özgüven eksikliği, öfke kontrol bozukluğu, takıntı, çekingenlik, erteleme, yarım bırakma, yalnızlık korkusu, terk edilme kaygısı vb. konular psikoterapi ile artık kişiyi etkilemekten çıkar.
Psikolog Seçerken Nelere Dikkat edilmeli?
Burada en önemli konu yetkinliktir. Lisans eğitiminin yanı sıra alınan eğitimler ve deneyim önemlidir. Kişisel gelişimle, psikolojik destek birbirinden farklı alanlardır.
Nazan Parlak
Uzman Klinik Psikolog & Psikoterapist